Lalka Barbie – tego o niej nie wiesz…
Lalka Barbie to zabawka, którą zna chyba każdy. To ulubiona zabawka małych dziewczynek i jedna z niewielu, które od tak dawna cieszą się niemijającą popularnością. Jej historia, ciągłe aktualizacje są imponujące, a dziś zdradzę Wam kilka faktów, o których zapewne nie mieliście pojęcia.
Lalki Barbie są na rynku już od 1959 roku
Po raz pierwszy oficjalnie lalka Barbie pojawiła się na Amerykańskich międzynarodowych Targach Zabawek w Nowym Jorku w dniu 9 marca 1959 roku (dzień ten uznaje się za oficjalne urodziny Barbie). Lalka była ubrana w jednoczęściowy stój plażowy w biało-czarne paski i odbiegała wyglądem od ówczesnych lalek dla dzieci. W dniu debiutu nic nie wskazywało na to, że lalka odniesie tak ogromny sukces i stanie się tak popularna. Uczestnicy targów krytykowali lalkę i uznali, że zabawka z biustem nie ma szans na zaistnienie w branży zabawkowej. Oj jak bardzo się mylili…
Skąd pomysł na taką lalkę?
Twórczynią lalki Barbie jest Ruth Handler – prezeska firmy Mattel. Ruth Handler często obserwowała swoją bawiącą się córeczkę Barbarę (stąd nazwa Barbie), która tworzyła z papieru dorosłe postacie i odgrywała różne scenki. Jakiś czas później prezeska Mattel w trakcie podróży po Europie natknęła się pewną zabawkę. Mowa o niemieckiej lalce Lilli, która była przeznaczona dla mężczyzn (lalkę mężczyźni najczęściej otrzymywali na wieczorach kawalerskich i służyła do umieszczenia na desce rozdzielczej samochodu). Lalka Lilli zainspirowała Handler do stworzenia nowej formy zabawki i tak powstała Barbie. W 1964 roku Mattel wykupił wszelkie prawa do lalki Lilli i tym samym zaprzestano jej produkcji.
Początkowo zainteresowanie lalką było niewielkie. Trudno było Handler przełamać dotychczasową modę na lalki bobasy. Jednakże gdy firma Mattel zdecydowała się na zaprezentowanie Barbie w reklamie telewizyjnej wszystko się zmieniło. Już w pierwszym roku sprzedano około 351 tysięcy lalek, które kosztowały wtedy około trzy dolary. Sukces lalki Barbie trwa do dziś, a w pierwszej dekadzie XXI wieku sprzedaż lalek przekroczyła miliard egzemplarzy. Lalka dostępna jest w około 150 krajach. Jedynie w Arabii Saudyjskiej, a także tymczasowo w Iranie, zakazano jej sprzedaży.
Kiedy lalka Barbie pojawiła się w Polsce?
Pierwsze lalki Barbie zaczęły się pojawiać w Polsce pod koniec lat 80., ale dopiero na początku lat 90. Barbie pojawiła się w reklamach telewizyjnych. Oryginalna lalka firmy Mattel początkowo byłą zabawką ekskluzywną, którą można było zakupić jedynie w sklepach Peweksu. Szybko zyskała na popularności i obecnie gości w domu prawie każdej polskiej dziewczynki.
Polka inspiracją dla Barbie?
W 2015 roku firma Mattel stworzyła nowy globalny projekt – Barbie Shero, którego celem jest wyróżnienie kobiet-wzorów do naśladowania. W 2018 roku wyróżniono polską podróżniczkę Martynę Wojciechowską, a rok później Iwonę Blecharczyk, która jest zawodowym kierowcą ciężarówki. W 2021 wyróżnienie otrzymała podwójna złota medalistka olimpijka – Anita Włodarczyk. Barbie wydano także w tradycyjnym stroju krakowskim, a na jednej z edukacyjnych grafik wcieliła się w postać Marii Curie-Skłodowskiej.
Warto także wiedzieć, że prezeska firmy Mattel – Ruth Handler – była najmłodszym dzieckiem polskich emigrantów żydowskiego pochodzenia. Rodzina Ruth Handler opuściła Warszawę kilka lat przed jej narodzinami.
Terapeutyczne przeznaczenie lalki…
Niewiele osób wie, że lalki Barbie były wykorzystywane także w innym przeznaczeniu niż zabawa. W szpitalu dziecięcym w Los Angeles wykorzystywano lalkę w celach terapeutycznych. Szpital ten specjalizuje się w amputacjach kończyn u dzieci oraz zaopatrywanie małych pacjentów w protezy. Barbie łatwo można pozbawić kończyn, dlatego stały się częścią dziecięcej terapii polegającej na usunięciu lalce tej samej kończyny, którą ze względów medycznych trzeba amputować dziecku oraz wstawieniu protezy. Lalkę z protezą mały pacjent otrzymuje w prezencie, a według przeprowadzonych badań ułatwia ona późniejszą rekonwalescencje.
Barbie jest ciągle aktualizowana
Kolejne aktualizacje lalki są konieczne by móc nadążyć za kolejnymi pokoleniami odbiorców. Obecnie lalka Barbie dostępna jest w ponad 40 różnych narodowościach, ale także występują w różnych typach figury i odcieni skóry, wyróżniają różnorodnością fryzur, kolorów włosów i oczu. Dostępne są także lalki na wózkach inwalidzkich oraz wcielające się w różne zawody i role społeczne.
W odpowiedzi na modę na wampiry i zombie Mattel stworzył osobną linie zabawek – lalki Monster High, które również odniosły sukces. Monster High to upiorne lalki, z których każda ma swoją biografię. Na stronie internetowej Monster High znajdziemy szczegółowe opisy lalek, a wśród nich lalka Frankie Stein, Draculaurę, Jacksona Jekylla, Holta Hyde’a i innych.
Inne ciekawostki…
- w 1961 roku zadebiutował Ken – chłopak Barbie,
- w 1962 roku firma Mattel dodała do swojej oferty pierwszy samochód dla Barbie, a rok później pierwszy domek, a już w 1971 roku pojawił się pierwszy kamper,
- lalka dopiero w 2000 roku otrzymała pępek,
- Barbie stała się przedmiotem kolekcjonerstwa, ma także swoje wystawy w światowej sławy muzeach,
- pełnym nazwiskiem Barbie jest Barbara Millicent Roberts,
- wraz z rozwojem marki na rynku pojawiły się inne produkty Barbie, w tym także filmy.
Artykuł powstał w ramach współpracy z www.allegro.pl